ईस्ट कोस्टवरच्या मर्टल बीच वरून परतेपर्यंत एकीकडे पश्चिम किनायावरच्या सुट्टीचे आणि भटकंतीचे प्लान्स तयार होत होते. २५ च्या लॊंग विकेंडला धरुन साधारण दहा दिवसांची ट्रीप आम्ही आखत होतो. आमच्या बयाच मित्रमैत्रिणींनी ह्या ट्रीपविषयी आणि प्लानिंग विषयी विचारल्याने त्याबद्दल थोडं इथे लिहीण्याचं ठरवलय. कुठेही फिरायला जाण्याचा विचार करण्यापूर्वी तिथे नेमकं आपण कशासाठी जात आहोत हा विचार आधी करण आवश्यक आहे (पु,ल. नी ’म्हैस मध्ये कोकणाच्या प्रवासात मी इथे का आलो असा विचार करत हळहळ व्यक्त केलेय म्हणून म्हटलं आपण सुधारावं! ;) ). कधी कोणाला फक्त भेटायला म्हणून तर कधी धार्मिक स्थळास भेट म्हणून, कधी निव्वळ विश्रांती किंवा हवापालट म्हणून तर कधी इथल्या पार्कांमध्ये मानवनिर्मित अचाट प्रयोग अनुभवण्यासाठी तर कधी निसर्गाची भव्य आणि दिव्य रुपे बघत अचंबित होण्यासाठी आपण फिरतो. मीना प्रभूंसारखं भेट देणाया भागाबद्दल विस्तृत वाचन करणं जरी शक्य नसलं तरी इंटरनेटच्या कृपेने बरीच माहिती मिळू शकते. ही माहिती वाचून आपल्याला त्यातलं काय बघायचंय, कसं बघायचय, किती प्रवास स्वतः करायचाय, कुणाला भेटायचय हे सगळं नोंदवलं आणि सुसंगत केलं की झालं प्लानिंग. प्रवास जास्तीत जास्त आरामदायी आणि आनंददायी असण्याकडे आमचा कल होताच. पश्चिम किनायावर राहाणाया बयाच मित्रमैत्रिणींकडून मूलभूत माहिती मिळाली होती त्याचा फायदा झाला. लॊंग विकेंड असूनही तीन महिने आधी बुकींग केल्याने सुदैवाने आम्हाला विमानाची तसेच इतर सोयीची तिकीटे मिळाली.
पूर्वतयारी
१. फ्लाईट टिकीट्स -मागच्यावर्षी ईस्ट कोस्ट फिरायला जाताना डॆलास वरून व्हर्जिनियाला विमानाने गेलो होतो आणि परतलो न्यू जर्सीवरुन. ही अशी वन वे फ्लाईट्स थोडी महाग पडली तरी वेळेच्या बचतीच्या दृष्टीने आणि प्रवास सुकर होण्याच्या दृष्टीने खूप उपयोगी पडतात, दगदगही कमी होते. ह्यावेळी सुद्धा कोलंबिया ते सॆन फ्रान्सिस्को आणि लॊस एंजिल्स ते कोलंबिया अशी वन वे टिकीट्स काढली होती.
२. प्रवासी कंपनी टीकीट्स -
बरीच शोधाशोध केल्यावर आम्ही’ ’गो टू बस’ ह्या प्रवासी कंपनीची निवड केली. प्रवासी कंपनीचा विचार करण्याची कारणे म्हणजे
अ. कमी वेळात अधिक ठिकाणे पहाता येणे
ब. सोबत असलेल्या गाईड द्वारे अधिक आणि अचूक माहिती मिळणे
क. ह्या स्थळांना भेट देणे हे मुख्य प्रयोजन (तिथे काही दिवस/रात्र राहून एखादे ठिकाण एक्स्प्लोअर करावयाचे असा विचार नव्हता)
ड. प्रवास आरामदायी व्हावा आणि दगदग होऊ नये, जेणे करून वेळेची आणि श्रमांची बचत होईल
इ. सगळ्यात महत्त्वाचं म्हणजे लास व्हेगाज ला सगळी मजा रात्रीच अनुभवायची असल्याने दिवसा गाडीत विश्रांती होईल आणि रात्री कॆसिनोज मध्ये फिरायला उत्साह राहील असा विचारही त्या मागे होता. तसेच नेवाडाच्या रुक्ष वाळवंटातून उन्हातून गाडी हाकताना होणारी दमछाक, नको तितका डोळ्यांवर येणारा आणि वाळूकणांवरून परावर्तित होणारा प्रखर सूर्यप्रकाश हे टाळायचं असेल तर बसचा प्रवास हा मार्ग सगळ्यात उत्तम होता.
त्यांच्या साईट वर विविध प्रकारची पॆकेजेस गोटू बस ने दिली आहेत, त्यांविषयी माहिती http://www.gotobus.com इथे पहाता येईल. आम्ही सॆन फ्रान्सिस्को, योसेमिटी, लास वेगास, ग्रॆंड कॆनियन (वेस्ट रीम) असं चार दिवसांच प्रवासी पॆकेज निश्चित केलं होतं.
३. एमट्रॆक टिकीट्स -
सॆन फ्रान्सिस्कोवरुन लॊस एंजल्सला येण्यासाठी ’स्टार लाईट’ ह्या निसर्गसौंदर्याने परिपूर्ण अशा कोस्टल रेल्वे लाईनची आम्ही निवड केली. एक महिना आधीच बुकिंग केल्याने आम्हाला एक स्वतंत्र केबिन वाजवी दरात बुक करता आली.
४. स्थानिक आकर्षणांची टिकीट्स -
सॆन फ्रन्सिस्को सिटी टुर्स तसेच स्थानिक फिरणाया ठिकाणांची तिकीटे आधीच काढल्यास पुष्कळदा स्वस्त पडतातच शिवाय वेळही वाचतो.
५. कार रेंटल आणि हॊटेल रेंटल -
तुमचं वेळापत्रक ठरलं की हे सुद्धा वेळेवर करण महत्त्वाचं आहेच. (तुमच्याकडे AAA चे सभासदत्व असेल तर दरांत थोडी फार सूट नक्कीच मिळते.)
विमान, रेल्वे आणि वर म्हटलेल्या सर्व प्रकारच्या तिकीटांची एक फाईल करून बरोबर ठेवली होती. त्याच फाईल मध्ये संपूर्ण दहा दिवसांचे ढोबळ वेळापत्रक, ज्या ठिकाणी जायचय त्यांचे पत्ते, फोन नंबर एकत्र करून ठेवले. तसेच वेगवेगळ्या ठिकाणांना जोडणारे मॆप्सही मॆपक्वेस्ट वरुन घेऊन फाईलमध्ये ठेवले होते. जीपीएस जवळ असला तरी न जाणॊ ऐनवेळी गडबड नको. शिवाय अनोळखी ठिकाणी प्रवासापूर्वी रस्त्याचा साधारण अंदाज असलेला केव्हाही चांगला.
दिवस पहिला (कोलंबिया ते सॆनफ्रान्सिस्को):
शुक्रवारी संध्याकाळी कोलंबिया एअरपोर्टवरून आम्ही निघालो आणि अटलांटाला कनेक्टींग फ्लाईट पकडून रात्री सॆन फ्रान्सिस्कोला पोहोचलो. प्रवास जरी सहा सात तासांचा असला तरी वेळेच्या फरकामुळे पोहोचेपर्यंत रात्रीचे साडे नऊच झाले होते. एअरपोर्टवरून बाहेर रस्त्यावर येताच पहिल्यांदा जाणवलं ती सॆन फ्रान्सिस्कोची थंड आणि प्रसन्न हवा :)
दिवस दुसरा (योसेमिटी नॆशनल पार्क):शनिवारी सकाळी सव्वा आठ वाजता सॆन मटीओ येथून गो टू बस कंपनीच्या बसने आम्हाला घेतले. बस (व्होल्वोसारखी) चांगली ऐसपैस आणि वातानुकूलित होती. शिवाय त्यात मागे रेस्ट रूमही होती. बसच्या काचा मोठ्या असल्याने बाहेरच्या गोष्टी बघणे सहज शक्य होते. आमच्या बरोबर प्रवास करणायांपैकी बहुतेक जण अमेरीका फिरायला आलेले एशियन होते. त्यात बरेचसे चायनीज आणि थोडेफार भारतीयही होते. सॆन मटिओ वरुन बसने माऊंटन व्ह्य़ू मधून चक्कर मारून सिस्को, ऎप्पल ह्या अव्वल दर्जाच्या कंपन्यांच्या मुख्यालयातून फिरवून फ्री मॊंटच्या दिशेने कूच केले. तिथून काही प्रवाशांना घेऊन आम्ही योसेमिटीच्या दिशेने निघालो. योसेमिटीला पोहोचायला आम्हाला साधारण दोनशे माईल्स अंतर कापायचे होते. दोन्हीबाजूस शेते, फळबागांमधून बस पळत होती. कॆलिफॊर्नियाचा हा शेतीसमृद्ध भाग, लांबपर्यंत पसरलेली आधुनिक तंत्रद्न्यानानी नटलेली शेते, त्यावर थुईथुई नाचणारे स्प्रिंकलर्स, अवजड यंत्रे सगळं बघत बघत आम्ही पुढे सरकत होतो. आमचा गाईड (त्याचं नाव हॆंस) प्रत्येक ठिकाणाची माहिती चायनीज आणि इंग्रजीतून देत होता. दुपारी वाटेवरच जेवण उरकून आम्ही आमचा प्रवास पुढे सुरू केला आणि योसेमिटीला साधारण दोनच्या आसपास पोहोचलो. साधारण १२२० चौ. मैल पसरलेले योसेमिटी १८९० मध्ये ’राष्ट्रीय उद्यान’ म्हणून घोषित झाले. अमेरिकेत एकूण अशी ६२ राष्ट्रीय उद्याने आहेत. दरसाल जास्तीत जास्त पर्यटक येणारे योसेमिटी हे तिसया क्रमाकांचे राष्ट्रीय उद्यान. स्मोकी माऊंटन नॆशनल पार्क हे नॊर्थ कॆरोलिना मधले प्रथम क्रमांकाचे असून ग्रॆंड कॆनियनचा दुसरा क्रमांक लागतो. लक्षात घेण्यासारखा फरक असा की स्मोकी माऊंटन येथे बाराही महिने चांगले हवामान उपलब्ध असल्याने, पर्यटक वर्षभरात कधीही येऊ शकतात परंतु भरपूर स्नो, खूप थंड किंवा खूप उष्ण अशा हवामानांमुळे योसेमिटी तसेच ग्रॆंड केनियन मध्ये पर्यटक वर्षातील विशिष्ट काळीच येणे पसंत करतात. प्रत्येक नॆशनल पार्कमध्ये साधारण वीस ते चाळीस डॊलर प्रवेश फी भरावी लागते. पण सिनियर्स सिटीझन्स ना अगदी मामुली दरात कुठल्याही नॆशनल पार्क मधे प्रवेश मिळतो.
मे च्या दरम्यान योसेमिटीला येण्याचा आम्ही विचार केला ह्याचं अजून एक कारण म्हणजे वरच्या डोंगरांवरचा बर्फ वितळून ठिकठिकाणी कोसळणारे विलोभनीय धबधबे ह्या वेळे दरम्यान (केवळ चार ते सहा आठवडेच) पहावयास मिळतात. त्यानंतर हा भाग वाढत्या उन्हाळ्यामुळे शुष्क होऊ लागतो. योसेमिटी दरी ही सात मैल लांब आणि एक मैल रूंद असून उंची समुद्रसपाटीपासून साधारण ४००० फूट आहे. एल कॆप्टन शिखर, हाफ डोम अशा ठिकाणी ती ८००० फूटांपर्यंत जाते. बसमधून जाताना हंस आम्हाला व्हॆलीविषयी माहिती देत होता, शिवाय मधूनच डोकावणारे धबधबे, त्यांची पर्यटकांनी दिलेली नावे, दूर दिसणारी एल कॆप्टन, हाफ डोम ची पर्वत शिखरे, त्यांवर चमकणारे बर्फ (ग्लेशियर), अगदी ’पहाता किती पाहशील दोन नयने’ होत होते.
बस ठिकठिकाणी थांबून आम्ही हजारो फूटांवरुन कोसळणारे धबधबे दोन्ही बाजूस पहात होतो. घोड्याच्या शेपटी सारखा दिसणारा हॊर्श टेल वॊटरफॊल खूप्पच छान दिसत होता. न संपणाया पर्वतरांगांमधून वळणावळणाचा रस्ता घेताना अगदी मुंबईतून देशावर किंवा कोकणात जाताना लागणाया घाटांची आठवण येत होती. मध्येच थांबून आम्ही जवळच असलेल्या ब्रिडल व्हील फॊल (Bridal Veil Fall) पर्यंत थोडं चालत गेलो आणि उभ्या सुळक्यामधून कोसळणारा धबधबा पाहिला. तेथेच बाजूला वहात असलेली मर्सिड रीव्हरही पाहिली.
रेस्ट एरियामध्ये बस थांबली आणि आम्ही जथ्थ्याने पायी फिरायला बाहेर पडलो. जवळच असलेल्या लोअर योसेमिटी फॊलपर्यंत थोडं चालत गेलो. प्रत्यक्ष धबधब्यापर्यंत पोहोचण्यासाठी तिथे लाकडी ट्रेल बनवला आहे. तापमान साधारण ७५ फॆ च्या आसपास असावे. वळणावळणाने ट्रेलवरुन जात पाण्याच्या आवाजाच्या दिशेने सरकत आम्ही थेट धबधब्यापाशी जाऊन पोहोचलो. पाण्याचा स्त्रोत इतका प्रचंड आणि वेगात होता की मान वरुन करुन पाहाणेही शक्य नव्हते. पांढया शुभ्र पाण्याचा धबधबा जोरदार आवाज करत कोसळत होता. सगळे वातावरण मिस्टी आणि दुधाळ झाले होते. प्रत्यक्ष धबधब्याजवळ पाण्याचे थंडगार तुषार झेलत भिजण्यात (विशेषत: बाहेर इतकं जास्त तापमान असताना) विशेष मजा येत होती. थंड हवेच्या ठिकाणी असल्यासारखेच तिथे वाटत असल्याने ह्या लोअर योसेमिटी धबधब्यात भिजण्याचा हा अगदी चिंब आल्हाद दायक अनुभव! त्याच वाटेवरुन एल कॆप्टनच पर्वत शिखर दिसतं. हा म्हणजे साधारण ३००० फूटांचा अतिप्रचंड सुळका. पूर्ण ग्रॆनाईटचा बनलेला हा पर्वत सर करणे जगातील प्रत्येक रॊक क्लायंबर्सचे स्वप्न. सरासरी एवढी उंची रॊक क्लायंबिंग करून गाठायला तरबेज क्लायंबरला सुद्धा चार ते पाच दिवस लागतात. ह्या अतिविशाल दगडावर सुद्धा स्पीड क्लायंबिंग करून काही तासात जाणारे महाभाग आहेत. :-)
योसेमिटीशी माझी पहिल्यांदा ओळख झाली जेव्हा मी एका पुस्तकात हाफ डोमविषयी वाचलं. हाफ डॊमने मग कुतुहूल इतक जागृत केलं की आम्ही दोघं हाफ डोमवर ट्रेकींग करता येईल का असा विचार करू लागलो. त्या अनुषंगाने करी व्हिलेज मध्ये राहायची व्यवस्था (जवळ जवळ सहा महिने आधी बुकिंग करावे लागते), शरीराला सवय होण्यासाठी नियमित व्यायाम वगैरे तयारी करणं आवश्यक होत, One Best Hike: Yosemite's Half Dome हे Rick Deutsch चं पुस्तकही विकत घेतलं. पण मग वेळेअभावी हा विचार सोडून द्यावा लागला. ह्यामुळे दुरून का होईना पण हाफ डोम पाहाता येणार म्हणून आम्ही दोघेही उत्सुक होतो. ८८४२ फूट उंच असलेला हाफ डोम ग्रेनाईटचा बनलेला आहे. हा मुळत: पूर्ण डोंगर असून आईस एज दरम्यान बर्फाने दुभंगला गेल्याने ह्याचा अर्धा भाग कोसळला असे म्हणतात. हाफ डोम वर जाणारी हाईक साधारण १७ मैलांची असून साधारण १० ते १२ तास लागतात. प्रचंड हिमवर्षाव, पाऊस होत असल्याने ही हाईक वर्षातील चार ते सहा महिनेच शक्य होते. तसेच हाईक एकाच दिवसात पूर्ण करावी लागते त्यामुळे पहाटे लवकर निघून दुपार पर्यंत हाफ डोमवर पोहोचावे लागते. हाईकचा शेवटचा टप्पा विशेष कठीण असून केबलच्या तारांवरून जवळ जवळ ८०-९० अंशातून शरीरावर ओढून अरूंद मार्गावरून पुढे सरकावे लागते. अर्थात वर पोहोचल्यावरचे दृश्य विहंगम असणारच ह्यात शंका नाही. जगातील कुठल्याही कसलेल्या गिर्यारोहकाला सर करण्यात अभिमान वाटेल असा हा हाफ डोम. निव्वळ हाफ डोम सर करण्यासाठी वेगवेगळ्या देशातील गिर्यारोहक अमेरिकेत आणि योसेमिटीमध्ये येतात. तर असा हा हाफ डोम डोळे भरून पाहून घेतला आणि आम्ही बसने टनेल व्ह्यू च्या दिशेने निघालो.
योसेमिटीच्या पार्कच्या कुठल्याही माहितीत सगळ्यात जास्तीवेळा वापरण्यात येणारा कुठला फोटॊ असेल तर ह्या टनेल व्ह्यू स्पॊट वरुन घेतलेला. सगळं योसेमिटी पार्क सौंदर्य उघडून उभं राहतं समोर.योसेमिटीत येणाया प्रत्येकाने आलच पाहिजे असं हे ठिकाण. डाव्या बाजूस एल कॆप्टन, समोर क्लाऊड्स रेस्ट आणि हाफ डोम हे सुळके, त्याच्या उजव्या बाजूस सेंटिनेल डोम, सगळ्यां उजवीकडे कॆटेड्रेल स्पायरस हा सुळका आणि त्याच्या मधून कोसळणारा ब्रिडल व्हील फॊल्स. त्यातून भर म्हणजे डोंगर माथ्यावर पांढया जावळा सारखं दिसणारं आणि उन्हात चमकणारं ग्लेशियर (बर्फ). अगदी पंचपक्वान्नाची मेजवानीच निसर्गाने मांडून ठेवलेय. आयुष्यभरात इतक नयनरम्य दृश्य आपण क्वचितच पाहिलं असेल असं वाटल्यावाचून राहात नाही आणि वेगवेगळ्या कोनांतून कितीही फोटॊ काढले तरी मन भरत नाही. तृप्त मनाने आम्ही योसेमिटीतून बाहेर पडलो आणि रात्रीच्या मुक्कामी फ्रेस्नो शहराकडे निघालो.
- क्रमश:
पूर्वतयारी
१. फ्लाईट टिकीट्स -मागच्यावर्षी ईस्ट कोस्ट फिरायला जाताना डॆलास वरून व्हर्जिनियाला विमानाने गेलो होतो आणि परतलो न्यू जर्सीवरुन. ही अशी वन वे फ्लाईट्स थोडी महाग पडली तरी वेळेच्या बचतीच्या दृष्टीने आणि प्रवास सुकर होण्याच्या दृष्टीने खूप उपयोगी पडतात, दगदगही कमी होते. ह्यावेळी सुद्धा कोलंबिया ते सॆन फ्रान्सिस्को आणि लॊस एंजिल्स ते कोलंबिया अशी वन वे टिकीट्स काढली होती.
२. प्रवासी कंपनी टीकीट्स -
बरीच शोधाशोध केल्यावर आम्ही’ ’गो टू बस’ ह्या प्रवासी कंपनीची निवड केली. प्रवासी कंपनीचा विचार करण्याची कारणे म्हणजे
अ. कमी वेळात अधिक ठिकाणे पहाता येणे
ब. सोबत असलेल्या गाईड द्वारे अधिक आणि अचूक माहिती मिळणे
क. ह्या स्थळांना भेट देणे हे मुख्य प्रयोजन (तिथे काही दिवस/रात्र राहून एखादे ठिकाण एक्स्प्लोअर करावयाचे असा विचार नव्हता)
ड. प्रवास आरामदायी व्हावा आणि दगदग होऊ नये, जेणे करून वेळेची आणि श्रमांची बचत होईल
इ. सगळ्यात महत्त्वाचं म्हणजे लास व्हेगाज ला सगळी मजा रात्रीच अनुभवायची असल्याने दिवसा गाडीत विश्रांती होईल आणि रात्री कॆसिनोज मध्ये फिरायला उत्साह राहील असा विचारही त्या मागे होता. तसेच नेवाडाच्या रुक्ष वाळवंटातून उन्हातून गाडी हाकताना होणारी दमछाक, नको तितका डोळ्यांवर येणारा आणि वाळूकणांवरून परावर्तित होणारा प्रखर सूर्यप्रकाश हे टाळायचं असेल तर बसचा प्रवास हा मार्ग सगळ्यात उत्तम होता.
त्यांच्या साईट वर विविध प्रकारची पॆकेजेस गोटू बस ने दिली आहेत, त्यांविषयी माहिती http://www.gotobus.com इथे पहाता येईल. आम्ही सॆन फ्रान्सिस्को, योसेमिटी, लास वेगास, ग्रॆंड कॆनियन (वेस्ट रीम) असं चार दिवसांच प्रवासी पॆकेज निश्चित केलं होतं.
३. एमट्रॆक टिकीट्स -
सॆन फ्रान्सिस्कोवरुन लॊस एंजल्सला येण्यासाठी ’स्टार लाईट’ ह्या निसर्गसौंदर्याने परिपूर्ण अशा कोस्टल रेल्वे लाईनची आम्ही निवड केली. एक महिना आधीच बुकिंग केल्याने आम्हाला एक स्वतंत्र केबिन वाजवी दरात बुक करता आली.
४. स्थानिक आकर्षणांची टिकीट्स -
सॆन फ्रन्सिस्को सिटी टुर्स तसेच स्थानिक फिरणाया ठिकाणांची तिकीटे आधीच काढल्यास पुष्कळदा स्वस्त पडतातच शिवाय वेळही वाचतो.
५. कार रेंटल आणि हॊटेल रेंटल -
तुमचं वेळापत्रक ठरलं की हे सुद्धा वेळेवर करण महत्त्वाचं आहेच. (तुमच्याकडे AAA चे सभासदत्व असेल तर दरांत थोडी फार सूट नक्कीच मिळते.)
विमान, रेल्वे आणि वर म्हटलेल्या सर्व प्रकारच्या तिकीटांची एक फाईल करून बरोबर ठेवली होती. त्याच फाईल मध्ये संपूर्ण दहा दिवसांचे ढोबळ वेळापत्रक, ज्या ठिकाणी जायचय त्यांचे पत्ते, फोन नंबर एकत्र करून ठेवले. तसेच वेगवेगळ्या ठिकाणांना जोडणारे मॆप्सही मॆपक्वेस्ट वरुन घेऊन फाईलमध्ये ठेवले होते. जीपीएस जवळ असला तरी न जाणॊ ऐनवेळी गडबड नको. शिवाय अनोळखी ठिकाणी प्रवासापूर्वी रस्त्याचा साधारण अंदाज असलेला केव्हाही चांगला.
दिवस पहिला (कोलंबिया ते सॆनफ्रान्सिस्को):
शुक्रवारी संध्याकाळी कोलंबिया एअरपोर्टवरून आम्ही निघालो आणि अटलांटाला कनेक्टींग फ्लाईट पकडून रात्री सॆन फ्रान्सिस्कोला पोहोचलो. प्रवास जरी सहा सात तासांचा असला तरी वेळेच्या फरकामुळे पोहोचेपर्यंत रात्रीचे साडे नऊच झाले होते. एअरपोर्टवरून बाहेर रस्त्यावर येताच पहिल्यांदा जाणवलं ती सॆन फ्रान्सिस्कोची थंड आणि प्रसन्न हवा :)
दिवस दुसरा (योसेमिटी नॆशनल पार्क):शनिवारी सकाळी सव्वा आठ वाजता सॆन मटीओ येथून गो टू बस कंपनीच्या बसने आम्हाला घेतले. बस (व्होल्वोसारखी) चांगली ऐसपैस आणि वातानुकूलित होती. शिवाय त्यात मागे रेस्ट रूमही होती. बसच्या काचा मोठ्या असल्याने बाहेरच्या गोष्टी बघणे सहज शक्य होते. आमच्या बरोबर प्रवास करणायांपैकी बहुतेक जण अमेरीका फिरायला आलेले एशियन होते. त्यात बरेचसे चायनीज आणि थोडेफार भारतीयही होते. सॆन मटिओ वरुन बसने माऊंटन व्ह्य़ू मधून चक्कर मारून सिस्को, ऎप्पल ह्या अव्वल दर्जाच्या कंपन्यांच्या मुख्यालयातून फिरवून फ्री मॊंटच्या दिशेने कूच केले. तिथून काही प्रवाशांना घेऊन आम्ही योसेमिटीच्या दिशेने निघालो. योसेमिटीला पोहोचायला आम्हाला साधारण दोनशे माईल्स अंतर कापायचे होते. दोन्हीबाजूस शेते, फळबागांमधून बस पळत होती. कॆलिफॊर्नियाचा हा शेतीसमृद्ध भाग, लांबपर्यंत पसरलेली आधुनिक तंत्रद्न्यानानी नटलेली शेते, त्यावर थुईथुई नाचणारे स्प्रिंकलर्स, अवजड यंत्रे सगळं बघत बघत आम्ही पुढे सरकत होतो. आमचा गाईड (त्याचं नाव हॆंस) प्रत्येक ठिकाणाची माहिती चायनीज आणि इंग्रजीतून देत होता. दुपारी वाटेवरच जेवण उरकून आम्ही आमचा प्रवास पुढे सुरू केला आणि योसेमिटीला साधारण दोनच्या आसपास पोहोचलो. साधारण १२२० चौ. मैल पसरलेले योसेमिटी १८९० मध्ये ’राष्ट्रीय उद्यान’ म्हणून घोषित झाले. अमेरिकेत एकूण अशी ६२ राष्ट्रीय उद्याने आहेत. दरसाल जास्तीत जास्त पर्यटक येणारे योसेमिटी हे तिसया क्रमाकांचे राष्ट्रीय उद्यान. स्मोकी माऊंटन नॆशनल पार्क हे नॊर्थ कॆरोलिना मधले प्रथम क्रमांकाचे असून ग्रॆंड कॆनियनचा दुसरा क्रमांक लागतो. लक्षात घेण्यासारखा फरक असा की स्मोकी माऊंटन येथे बाराही महिने चांगले हवामान उपलब्ध असल्याने, पर्यटक वर्षभरात कधीही येऊ शकतात परंतु भरपूर स्नो, खूप थंड किंवा खूप उष्ण अशा हवामानांमुळे योसेमिटी तसेच ग्रॆंड केनियन मध्ये पर्यटक वर्षातील विशिष्ट काळीच येणे पसंत करतात. प्रत्येक नॆशनल पार्कमध्ये साधारण वीस ते चाळीस डॊलर प्रवेश फी भरावी लागते. पण सिनियर्स सिटीझन्स ना अगदी मामुली दरात कुठल्याही नॆशनल पार्क मधे प्रवेश मिळतो.
मे च्या दरम्यान योसेमिटीला येण्याचा आम्ही विचार केला ह्याचं अजून एक कारण म्हणजे वरच्या डोंगरांवरचा बर्फ वितळून ठिकठिकाणी कोसळणारे विलोभनीय धबधबे ह्या वेळे दरम्यान (केवळ चार ते सहा आठवडेच) पहावयास मिळतात. त्यानंतर हा भाग वाढत्या उन्हाळ्यामुळे शुष्क होऊ लागतो. योसेमिटी दरी ही सात मैल लांब आणि एक मैल रूंद असून उंची समुद्रसपाटीपासून साधारण ४००० फूट आहे. एल कॆप्टन शिखर, हाफ डोम अशा ठिकाणी ती ८००० फूटांपर्यंत जाते. बसमधून जाताना हंस आम्हाला व्हॆलीविषयी माहिती देत होता, शिवाय मधूनच डोकावणारे धबधबे, त्यांची पर्यटकांनी दिलेली नावे, दूर दिसणारी एल कॆप्टन, हाफ डोम ची पर्वत शिखरे, त्यांवर चमकणारे बर्फ (ग्लेशियर), अगदी ’पहाता किती पाहशील दोन नयने’ होत होते.बस ठिकठिकाणी थांबून आम्ही हजारो फूटांवरुन कोसळणारे धबधबे दोन्ही बाजूस पहात होतो. घोड्याच्या शेपटी सारखा दिसणारा हॊर्श टेल वॊटरफॊल खूप्पच छान दिसत होता. न संपणाया पर्वतरांगांमधून वळणावळणाचा रस्ता घेताना अगदी मुंबईतून देशावर किंवा कोकणात जाताना लागणाया घाटांची आठवण येत होती. मध्येच थांबून आम्ही जवळच असलेल्या ब्रिडल व्हील फॊल (Bridal Veil Fall) पर्यंत थोडं चालत गेलो आणि उभ्या सुळक्यामधून कोसळणारा धबधबा पाहिला. तेथेच बाजूला वहात असलेली मर्सिड रीव्हरही पाहिली.
रेस्ट एरियामध्ये बस थांबली आणि आम्ही जथ्थ्याने पायी फिरायला बाहेर पडलो. जवळच असलेल्या लोअर योसेमिटी फॊलपर्यंत थोडं चालत गेलो. प्रत्यक्ष धबधब्यापर्यंत पोहोचण्यासाठी तिथे लाकडी ट्रेल बनवला आहे. तापमान साधारण ७५ फॆ च्या आसपास असावे. वळणावळणाने ट्रेलवरुन जात पाण्याच्या आवाजाच्या दिशेने सरकत आम्ही थेट धबधब्यापाशी जाऊन पोहोचलो. पाण्याचा स्त्रोत इतका प्रचंड आणि वेगात होता की मान वरुन करुन पाहाणेही शक्य नव्हते. पांढया शुभ्र पाण्याचा धबधबा जोरदार आवाज करत कोसळत होता. सगळे वातावरण मिस्टी आणि दुधाळ झाले होते. प्रत्यक्ष धबधब्याजवळ पाण्याचे थंडगार तुषार झेलत भिजण्यात (विशेषत: बाहेर इतकं जास्त तापमान असताना) विशेष मजा येत होती. थंड हवेच्या ठिकाणी असल्यासारखेच तिथे वाटत असल्याने ह्या लोअर योसेमिटी धबधब्यात भिजण्याचा हा अगदी चिंब आल्हाद दायक अनुभव! त्याच वाटेवरुन एल कॆप्टनच पर्वत शिखर दिसतं. हा म्हणजे साधारण ३००० फूटांचा अतिप्रचंड सुळका. पूर्ण ग्रॆनाईटचा बनलेला हा पर्वत सर करणे जगातील प्रत्येक रॊक क्लायंबर्सचे स्वप्न. सरासरी एवढी उंची रॊक क्लायंबिंग करून गाठायला तरबेज क्लायंबरला सुद्धा चार ते पाच दिवस लागतात. ह्या अतिविशाल दगडावर सुद्धा स्पीड क्लायंबिंग करून काही तासात जाणारे महाभाग आहेत. :-)योसेमिटीशी माझी पहिल्यांदा ओळख झाली जेव्हा मी एका पुस्तकात हाफ डोमविषयी वाचलं. हाफ डॊमने मग कुतुहूल इतक जागृत केलं की आम्ही दोघं हाफ डोमवर ट्रेकींग करता येईल का असा विचार करू लागलो. त्या अनुषंगाने करी व्हिलेज मध्ये राहायची व्यवस्था (जवळ जवळ सहा महिने आधी बुकिंग करावे लागते), शरीराला सवय होण्यासाठी नियमित व्यायाम वगैरे तयारी करणं आवश्यक होत, One Best Hike: Yosemite's Half Dome हे Rick Deutsch चं पुस्तकही विकत घेतलं. पण मग वेळेअभावी हा विचार सोडून द्यावा लागला. ह्यामुळे दुरून का होईना पण हाफ डोम पाहाता येणार म्हणून आम्ही दोघेही उत्सुक होतो. ८८४२ फूट उंच असलेला हाफ डोम ग्रेनाईटचा बनलेला आहे. हा मुळत: पूर्ण डोंगर असून आईस एज दरम्यान बर्फाने दुभंगला गेल्याने ह्याचा अर्धा भाग कोसळला असे म्हणतात. हाफ डोम वर जाणारी हाईक साधारण १७ मैलांची असून साधारण १० ते १२ तास लागतात. प्रचंड हिमवर्षाव, पाऊस होत असल्याने ही हाईक वर्षातील चार ते सहा महिनेच शक्य होते. तसेच हाईक एकाच दिवसात पूर्ण करावी लागते त्यामुळे पहाटे लवकर निघून दुपार पर्यंत हाफ डोमवर पोहोचावे लागते. हाईकचा शेवटचा टप्पा विशेष कठीण असून केबलच्या तारांवरून जवळ जवळ ८०-९० अंशातून शरीरावर ओढून अरूंद मार्गावरून पुढे सरकावे लागते. अर्थात वर पोहोचल्यावरचे दृश्य विहंगम असणारच ह्यात शंका नाही. जगातील कुठल्याही कसलेल्या गिर्यारोहकाला सर करण्यात अभिमान वाटेल असा हा हाफ डोम. निव्वळ हाफ डोम सर करण्यासाठी वेगवेगळ्या देशातील गिर्यारोहक अमेरिकेत आणि योसेमिटीमध्ये येतात. तर असा हा हाफ डोम डोळे भरून पाहून घेतला आणि आम्ही बसने टनेल व्ह्यू च्या दिशेने निघालो.
योसेमिटीच्या पार्कच्या कुठल्याही माहितीत सगळ्यात जास्तीवेळा वापरण्यात येणारा कुठला फोटॊ असेल तर ह्या टनेल व्ह्यू स्पॊट वरुन घेतलेला. सगळं योसेमिटी पार्क सौंदर्य उघडून उभं राहतं समोर.योसेमिटीत येणाया प्रत्येकाने आलच पाहिजे असं हे ठिकाण. डाव्या बाजूस एल कॆप्टन, समोर क्लाऊड्स रेस्ट आणि हाफ डोम हे सुळके, त्याच्या उजव्या बाजूस सेंटिनेल डोम, सगळ्यां उजवीकडे कॆटेड्रेल स्पायरस हा सुळका आणि त्याच्या मधून कोसळणारा ब्रिडल व्हील फॊल्स. त्यातून भर म्हणजे डोंगर माथ्यावर पांढया जावळा सारखं दिसणारं आणि उन्हात चमकणारं ग्लेशियर (बर्फ). अगदी पंचपक्वान्नाची मेजवानीच निसर्गाने मांडून ठेवलेय. आयुष्यभरात इतक नयनरम्य दृश्य आपण क्वचितच पाहिलं असेल असं वाटल्यावाचून राहात नाही आणि वेगवेगळ्या कोनांतून कितीही फोटॊ काढले तरी मन भरत नाही. तृप्त मनाने आम्ही योसेमिटीतून बाहेर पडलो आणि रात्रीच्या मुक्कामी फ्रेस्नो शहराकडे निघालो.
- क्रमश:
No comments:
Post a Comment